Hz. Ali’nin (r.a.) Sözleri
Hazret-i Aliʼden (r.a.) hikmetli sözler…
“Size Resûlullah’tan bir hadis, bir söz ve bir durum rivâyet edildiğinde, Allah Resûlü’nün hidâyet, salâh ve takvâ îtibariyle bundan daha üstün ve daha ötede olduğunu bilin!”[1]
***
“İki nîmet mevcuttur ki beni hangisinin daha çok sevindirdiğini bilemiyorum: Birincisi, bir kimsenin, gereksinimini karşılayacağımı ümit ederek bana gelmesi ve bütün içtenyetiyle benden yardım istemesidir. İkincisi de, Allah Teâlâ’nın, o kimsenin arzusunu benim vâsıtamla yerine getirmesi yahut kolaylaştırmasıdır. Bir Müslümanın sıkıntısını gidermeyi, dünya dolusu altın ve gümüşe sahip olmaya tercih ederim.”[2]
***
“Ey dünya! Bana kastın mı var, yoksa bana hasret misin? Heyhât! Heyhât! Benden başkasını aldat! Seni dönüşü olmayan üç talâkla boşadım. Zira senin ömrün kısa, vaziyetin kötü, kıymetin azdır. Âh! Azık az, sefer uzun ve yol ıssız! Âh! Âh!”[3]
***
“Dünya arkasını dönmüş gidiyor. Âhiret ise yüzünü dönmüş geliyor. Her birinin kendine özgü evlâtları (tâlipleri) mevcuttur. Siz âhiretin evlâtları olun, dünyanın evlâtlarından olmayın! Bugün amel işleme günüdür, hesap yoktur. Yarın ise hesap mevcuttur, amel işleme imkânı yoktur.”[4]
***
“Nîmetin tamamına erişmek, İslâm üzere ölmektir.”[5]
***
“Dünyanın dokunuşu yumuşak fakat zehiri öldürücüdür.”[6]
***
“İnsanlar uykudadırlar, öldüklerinde uyanırlar.”[7]
***
“Dikkat edin! Ben cennet gibi insanı hayrette bırakan başka bir şey görmedim, onu isteyen insanlar uyuyorlar, geceleri teheccüde kalkıp ibâdet etmiyor, uykularından fedakârlıkta bulunup Allah yolunda koşturmuyorlar. Cehenem de aynı biçimde beni hayrette bırakıyor, ondan kaçtığını söyleyen insanlar da yine uykularından vazgeçemiyorlar!”[8]
***
“Beni en fazla endişelendiren iki tip kişidir: Hayâsız âlim ile câhil sofu!”[9]
***
“Hayat iki günden ibârettir. Bir gün lehine, bir gün de aleyhinedir. Gün lehine olduğunda şımarma, aleyhine olduğunda da daralıp feryad ü figan etme!”[10]
***
“Otururken veremeyen kalkınca da veremez.”[11]
***
“Kim sözünün de amelleri içinde sayılacağını bilirse az konuşur, yalnızca kendisini ilgilendiren mühim mevzularda söz söyler.”[12]
***
Allah katında bireylerin en takvâlısı ol. Kendi nazarında bireylerin en kötüsü ol. İnsanlar içinde tevâzû sahibi biri ol![13]
***
Amellerin en zoru şu dört haslettir:
1) Öfke anında karşındakini affetmek.
2) Darlık zamanında cömertlik yapmak.
3) Yalnızken ve tenhâlarda iffetli davranmak, günahtan korunmak.
4) Korktuğu yahut menfaat beklediği insana karşı hakîkati söylemek.[14]
***
“Âfetlerin başı, lezzetlere düşkünlüktür.”
***
“Bir tek günah bile çok, bin tâne tâat ve ibâdet bile azdır.”
***
“Eğrinin gölgesi de eğri olur.”
***
“Kişinin kıymeti istek ve arzularının kıymeti kadardır.”
***
“İnsanlarla öyle oturup kalkın ki; öldüğünüzde size ağlasınlar, hayatta iken size hasret duysunlar.”
***
Hazret-i Ali’nin Mısır’a vali tayin ettiği Mâlik bin Hâris’e yazdığı emirnâmede bulunan şu hususlar, her asra hitâb eden fazla mühim hakîkatleri dile getirmektedir:
“İnsanlara, canavarın sürüye bakması gibi bakma! Onlara karşı kalbinde sevgi, merhamet ve iyilik duyguları besle! Çünkü istisnâsız bütün insanlar ya dinde kardeşin veya yaratılışta eşindir. İnsanlar hatâ edebilir, başlarına iş gelebilir. Düşenin elinden tut, kendin için Allâh’ın affını istiyorsan, sen de insanları affet, onları hoş gör ve bağışla! Allâh’a karşı asla küfrân-ı nîmette bulunma! Affından dolayı asla pişmanlık duyma! Verdiğin cezadan dolayı da sevinme!”
***
“Her ne kadar temiz bir niyetle ve bireylerin faydası için yaptığın bütün çalışmalar Allah rızâsı içinse de, sen yine de zamanlarınin en hayırlısını Allah ile kendi arandaki işler için ayır! Sırf Allah rızâsı için edâ edeceğin ibâdetlerin en mühimi de Allâh’ın zâtına mahsus olan farzlardır. Gecende ve gündüzünde, bedenindeki Allâh’a ait kulluk hissesini ayır ve seni yüce Rabbine yaklaştıran bu ibâdetleri her ne pahasına olursa olsun eksiksiz yerine getir!..”
***
“Diken tohumları ekilen bir tarladan, gül desteleri derlenemez.”
***
“Alçakça söylenen bir söze karşılık vereyim deme, çünkü o sözün sahibinde onun gibi daha nice düşük sözler mevcuttur. Cevâbınıza yine onlarla yanıt verirler.”
***
“Cahil ile sakın latîfe etme. Dili zehirli olduğundan gönlünü yaralar.”
***
“Allah Teâlâ dînini yaşayan birinin dünyasını da güzelleştirir.”
***
“Fazîlete yükselmek güç, rezalete alçalmak basittir.”
Dipnotlar:
[1] Ahmed, I, 122. [2] Ali el-Müttakî, Kenzü’l-ummâl, VI, 598/17049. [3] İbn-i Abdi’l-Berr, el-İstîâb, III, 1108. [4] Buhârî, Rikāk, 4. [5] Beydâvî, Envâru’t-Tenzîl, I, 201, [Bakara, 150]. [6] Râzî, Mefâtîh, [Âl-i İmrân, 185]. [7] Aclûnî, Keşfü’l-Hafâ, II, 312/2795. [8] Bâkıllânî, İ’câzü’l-Kur’ân, s. 144. [9] Bursevî, Rûhu’l-Beyân, [Âlu İmrân, 80]. [10] Neysabûrî, Mecmau’l-Emsâl, Beyrut, ts., II, 454. [11] Neysabûrî, II, 454. [12] Neysabûrî, II, 454. [13] İbn-i Hacer, Münebbihât, s. 7. [14] İbn-i Hacer, Münebbihât, s. 18.Kaynak: https://www.islamveihsan.com/